Başlangıç » Kozmetik Kimyasalları
Kategori arşivi: Kozmetik Kimyasalları
SODYUM BENZOAT / E211 (SODIUM BENZOATE) Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?
Günlük hayatımızda düşük maliyeti, antibakteriyel ve antifungal (bakteri ve küf önleyici) özelliklerinden dolayı hazır yiyecek endüstrisinde en çok kullanılan kimyasallardan biri de sodyum benzoattır. İnsan vücudunda hassas bir dengede olan bu kimyasalın yüksek oranda alınması sonucu, çok ciddi zararlara sebep olmaktadır. Gelin bu kimyasalları kısaca birkaç başlıkta inceleyelim.
Adı : sodyum benzoat , E211 katkı kimyasalı
Formülü: NaC6H5CO2
Molekül ağırlığı: 144 gr/mol
CAS no: 532-32-1
Etkin PH aralığı: 2,5/4,5
Doğal sodyum benzoat elma, erik, tarçın, karanfil ve kuru erik gibi ürünlerde bulunmaktadır. Ancak özellikle kullanım alanlarına baktığımızda bu ürünlerden elde edilecek bu kimyasal miktarı elbette ki yeterli gelmeyecektir. Kimyasal üretim tesislerinde, benzoik asit ile sodyum hidroksit nötralizasyonu ile elde edilir.
Özellikle gıda endüstrisinde kullanılan bu kimyasal, antibakteriyel, küf ve mantarlara karşı etkin olduğu için, hazır gıdaların uzun zaman bozulmasını önlemek amacıyla kullanılır. Ancak sodyum benzoat fazlaca vücuda alındığında yaptığı zararları aşağıda yazacağız bu sebepten, hazır gıda üretim tesislerinde kullanım oranı olara %0,1 ile sınırlandırılmıştır. Bunun için ne kadar sıkı kontroller yapılıp yapılmadığını elbette tam bilemiyoruz. Hazır gıda üreticisi, ürünüm daha uzun süre bozulmadan kalsın diyebilir ve yüksek oranda bu kimyasaldan kullanılabilir ve bunu bilemeyebiliriz.
Sodyum benzoat kimyasalının çalışma ve etkin olduğu PH aralığı yaklaşık 2,5 ile 4,5 arasındadır. Bu demek oluyor ki, asidik değeri yüksek gıdalarda kullanılması gıdanın raf ömrünü arttırır. Sodyum benzoat kimyasalının kullanıldığı başlıca gıdalar olarak; salamuralar, turşular, meyve suları, gazlı içecekler, meşrubatlar, işlenmiş sucuk, sosis, salam, ketçap, zeytin, çikolata, diş macunu, margarin, jöle, işlenmiş balık olarak sayabiliriz. Görüldüğü gibi markete gidip aldığımız gıdaların neredeyse tamamında bu kimyasal katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
Gıda ürünleri dışında sodyum benzoat kimyasalının kullanıldığı alanlar var mı diye sorarsanız, elbette var diyeceğiz. Tuvalet kimyasalları ve temizleyiciler, cila ve macun ürünleri, emülsiyonlar, yapıştırıcılar bu kimyasaldan içermektedir.
Korozyon önleyici etkisi sebebi ile kağıt ve ambalaj malzemelerinde kullanılan sodyum benzoat kimyasalı aynı zamanda motor sistemlerinde de kullanılmaktadır. Antifiriz üretiminde etandiol yanında %5 / %10 oranında katkı kimyasalı olarak eklenir.
Temizlik ve kozmetik alanında, şampuanlar, sıvı sabunlar ve deodorantlarda da kullanılmaktadır.
İlaç sanayinde sodyum benzoat kimyasalı iki şekilde kullanılmaktadır. Birincisi, tablet ve kapsüllerde yüzeylerin kaygan ve pürüzsüz olarak üretilmesi için kullanılır. İkincisi, bizzat ilacın içinde etkin madde olarak kullanılmaktadır ki , şizofreni , üre döngüsü bozuklukları ( ürenin vücuttan atılamaması), non ketotik hiperglisinemi, hiperamonyemi tedavilerinde kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca sıvı öksürük şurupları, tıbbi kremler ve antiseptik ilaçlarda küf ve pas önleyici olarak kullanılmaktadır.
Sodyum benzoat zararlı mı? Yapılan araştırmalar vücuda fazladan alınan bu kimyasalın ciddi sonuçları olduğunu gösteriyor. Öncelikle DNA hasarı ve kırılması en önemli zararlarından biridir. Bunun sonucunda organları ve dolayısıyla hücrelerin yapılarını bozarak organların işlevini tam olarak yapmamasını sağlıyor. Karaciğerin bozulması gibi, devamında ciddi hastalıklar ortaya çıkıyor. Şeker , obezite gibi hastalıklarda etken olduğu görülmüştür. Yine hamilelerde yapılan araştırmalarda gebek gelişimini etkilediği görülmüştür. Ayrıca benzoat gıda içindeki C vitamini ile birleşerek BENZEN kimyasalını oluşturur ki, kanserojen olarak çok tehlikeli bir kimyasalı vücudumuza almış oluruz.
Yukarıda görüldüğü üzere, sodyum benzota kimyasalı gıda endüstrisinde raf ömrü uzatıcı olarak birçok gıdalarda kullanılmaktadır. Yasal prosedürde her ne kadar kullanım oranı kısıtlansa da, üreticinin ne kadar oranda kullandığını bilemeyiz. At / eşek eti kullanan üreticilerin olduğu günümüzde, daha fazla kazanayım diye daha çok sodyum benzoat kullanayım diyen üreticiler elbette olacaktır. Bu yüzden hazır gıda ürünlerinden mümkün olduğunca uzak durmalı ve mümkünse kullanımını en aza indirmeliyiz.
Bugün yine hayatımızın içinde bolca yer alan sodyum benzoat kimyasalı ve kullanım alanlarından bahsettik. Zararları konusunda birçok araştırma olup onları dijital ortamda bulabilir ve okuyabilirsiniz.
KAYNAK: İNTERNET
POTASYUM KARBONAT/İNCİ KÜLÜ (POTASSİUM CARBONATE) nedir ? potasyum karbonat nerelerde kullanılır ?
Kullanımı insanlık tarihinde çok eskilere dayanan potasyum karbonat , her devirde insanın işlerini kolaylaştırmış ve ona katkılar sunmuştur. Çok eski medeniyetlerden itibaren sabun yapımında , tekstil ürünlerinin ağartılmasında , cam ve seramik imalatında ve birçok sayısız alanda kullanılan potasyum karbonat ile ilgili gelin detaylı bir inceleme yapalım.
Adı : potasyum karbonat (inci külü , potas külü, potas karbonatı ,dipotasyum karbonat )
Formül: K2CO3
Kütle : 138 gr/mol
CAS no : 584-08-7
İnci külü , potas külü de denilen potasyum karbonat tarihi çok eskilere , bilinen tarih olarak antik Mısır dönemine kadar uzanmaktadır. Bitki küllerinin su varlığında süzülmesi ile elde edilmiştir. Bu sebepten , orman ve bitki yoğunluğu fazla olan kuzey Amerika , Avrupa , Rusya gibi coğrafi bölgelerde çokça üretilmeye başlanmış ve 14 yy itibariyle önemli bir ticari ürün halini almıştır. İlk kullanım amaçları sabun imalatı , tekstil ağartılması ve seramik imalatı üzerine idi.
Tarihte ilk kabartma tozu , inci külü yani potasyum karbonat olmuştur. Potasyum karbonat , laktoz ve limon asidi varlığında CO2 çıkardığı ve hamurda kabarmaya yol açtığı görülmüştür. Ancak ilerleyen zamanlarda inci külünün yağ ile etkileşimi ile sabunlaşmaya yol açtığı görüldüğünden ve yiyeceklerin sabun kokmasından dolayı kullanımı sona ermiş ve onun yerine sodyum karbonat kullanılmaya başlanmıştır.
Seramik üretiminde akı diye tarif edilen ve sırlama esnasında yardımcı olan bileşik ve madenler vardır. Sodyum akı , potasyum akı , magnezyum akı , borlu akılar gibi kategorize edilen bileşikler değişik amaçlar için kullanılır. İşte bu gruplardan biri olan potasyum akı grubuna dahil olan potasyum karbonat , sırlama esnasında renk değiştirici kimyasal olarak görev yapmaktadır. Seramik vazolar ve diğer seramik ürünlerde bu uygulamayı görmekteyiz.
Cam imalatında kullanılan potasyum karbonat ana hammaddeler den biridir. Günümüzde KCL den üretilen ve cama dayanıklılık vermek üzere kullanılan bu ürün sulu veya kalsine edilmiş hali ile kullanılır.
Çevresel olarak kullanım alanı olan potasyum karbonat , baca ve gazların arıtımında kullanılmaktadır. Önemli görevlerinden biri CO ve CO2 gazları için tutucu olarak kullanılmasıdır.
Genel olarak PH düzenleyici olarak kullanılan potasyum karbonat , vücudumuz için de vazgeçilmez bir bileşiktir. Vücut PH dengesinden , kalbin düzgün çalışmasına , böbrek ve diğer sistemlerin çalışmasına , vücudumuzda hormon üreten bezlerin çalışmasında , sinir hücreleri arasındaki iletişime kadar bir çok alanda faaliyette olan potasyum ve tuzu olan potasyum karbonatın önemi büyüktür. Bu yüzden ilaç sanayinde kullanılmaktadır. Potasyum karbonatın fazla alımı tabiî ki zararlara neden olacaktır. Fazla alınması durumunda , vücudun asit-baz dengesi bozulacağından sinir sistemindeki iletişim , kalbin çalışma ritminin bozulması , mide bulantısı , ishal , bezlerin doğru çalışamaması gibi birçok zarardan bahsedebiliriz.
Bitkilerin gelişiminde önemli bir yeri olan potasyum karbonat gübrelerin imalatında yani ,NPK , NP , NK ,PK gibi potasyum bazlı tarımsal gübrelerin imalatında kullanılmaktadır. Ayrıca asit-baz , asit-tuz gibi bir çok kimyasal reaksiyonlarda tamponlayıcı olarak kimyasal sentezinde kimya sektöründe kullanılmaktadır.
Gıda endüstrisinde , kabartma kimyasalı , mayalama ajanı , kuru üzüme katkı ajanı olarak ve üzüm kurutmada , kakaoda asitliği nötralize eden ajan olarak kullanılmaya devam etmektedir.
Bunların dışında kullanıldığı alanlar olarak ;
- Sert suların yumuşatmada ve şişeli sularda tadın iyileşmesi için
- Kişisel bakım ürünlerinde
- Yumuşak sabun imalatında ( sert sabunda sodyum kullanılır )
- Kimyasal boyalarda
- Fotoğrafçılık kimyasallarında
- B tipi yangın söndürücü imalatında
- Çimento imalatında
- Ark kaynağı elektrotlarında
- Demleme bira imalatında
- Kauçukta katalizör olarak
- Hayvan yemi takviyesi
Kullanılmaktadır.
Görüldüğü üzere , adını pek sıklıkla duymadığımız ancak yaşamın her alanında bize yardımcı olan potasyum karbonat ile ilgili incelememizi burada sonlandıralım. Umarım sizlere yardımcı olabilmişimdir.
KAYNAK : İNTERNET
Etil alkol (Ethanol) nedir? Etil alkol kullanım alanları nelerdir ?
Merhabalar
Konu başlığımıza baktığımızda hepimizin genel olarak ya da yakın zamanda sıkça ismini duyduğumuz etil alkolün sadece içki üretiminde ya da dezenfektan üretiminde kullanılmaktan ibaret olmayıp, kozmetik , gıda , matbaa , ambalaj , boya , eczacılık ve hatta yakıt üretiminde kullanıldığını söylediğimde nedenli kullanışlı ve günlük hayatımızın her alanında söz sahibi bir kimyasal olduğunu görebiliriz. Konu itibariyle yazımız biraz uzun olabilir , sizleri sıkmadan ele almaya çalışacağım.
İsim : Etil alkol , Etanol
Formul : C2H5 OH
Molekül ağırlık : 46 g/mol
Etil alkol , öncelikle çok özel bir çözücüdür. Kimyasal kullanım ve imalatlarda suda çözünmeyen kimyasalların (aromatik yağlar ,tentürler ,konsantreler , organik bileşikler vb.) çözünmesini sağlamaktadır. Peki bu ne anlama geliyor? Bu sayede ; ilaçlarda , kozmetik üretiminde , içki imalatında , antiseptik üretiminde , boya sanayinde etil alkolün çözücülüğü sayesinde bizlere bu ürünleri üretebiliyorlar. Bununla ilgili etil alkolün kullanım oranı olarak birkaç örnek verelim;
Soğuk algınlığı ve antialerjik ilaçlarda %5-16 arası
Traş losyonu %15-80 arası
Cam silme sıvısı %10
Parfum %25-95 arası
Ağız bakım sıvısı %15-25 arası
Endüstride etil alkol ile bir çok kimyasalın üretimi gerçekleşmektedir. Etil alkol ile ; etil esterler , asetik asit , dietil eter ,etil amin gibi organik bileşenlerin üretimi sağlanmaktadır.
Örnek olarak aşağıda etil alkolden asetik asit eldesini gösteren fermanstasyon reaksiyonunu sizlerle paylaşıyorum.
2 CH3CH2OH + O2 ——— 2CH3COOH + 2H2O + 118 k.kal ( Asetik asit fermantasyonu)
Tıp ve medikal alanında etil alkolün yine en önemli aktörlerdendir. Başlı başına antiseptik (mikrop öldürücü) ve dezenfektan olması sebebiyle kullanımı çok yaygındır. Bu sebepten , günümüz koşullarında virüs, bakteri ve mikroplardan korunma amacıyla dezenfektanlar üretilmekte ve kullanıcılara sunulmaktadır. Bununla beraber , metil alkol zehirlenmeleri , etilen glikol zehirlenmeleri durumunda bir panzehir olarak kullanılmaktadır. Tıbbi ekipmanların temizliği , örneğin iğne vurulmadan önce kol ya da kalçaya önce yapılan sterilizasyon yine etil alkol ile olmaktadır.
Etil alkolün bir başka kullanım şekli olan ve pek çoğumuzun bilediği motorlu araçlarda yakıt ya da yakıt katkısı olarak kullanılması konusuna değinelim. Karbon salınımı fosil yakıtlara göre düşük olan etil alkolün yakıt olarak motorlu araçlarda kullanılması için Amerika , Çin , Brezilya gibi büyük endüstriyel ülkeler çalışmalarına son hızla devam etmektedirler. Ancak şu an için etil alkol benzin gibi yakıtlarda sadece katkı maddesi olarak sınırlı (%10-%30 aralığında ) kalmaktadir. Bunun en önemli nedeni olara etil alkol imalatının maliyetli olmasını sayabiliriz. Günümüz şartlarında maliyetin endüstride en önemli faktör olması , her ne kadar çevreci olsa da etil alkolün kullanımı ve yaygınlaşmasını önlemektedir. Maliyet konusunu aştıklarını varsayarsak , etil alkolün oktan derecesi normal fosil yakıtlara göre yüksek olması , plastik ve kauçuk malzemeye çözücü olması sebebiyle yakıt sistemlerinin bu ürüne göre tekrardan bir modifiye edilmesi ihtiyacı doğacaktır.
Sizlere çok yaygın bir şekilde kullanım alanları olan etil alkol ile ilgili sadece başlık derecesinde bilgilendirme yapmak istedim. Her alan için detay yapmak istesek sayfalarca sürecek bir çalışma olacaktır. Sadece bilgilendirme amaçlı yaptığımız için bu kadar bilgi sizler için yeterli olacaktır diye düşünüyorum.
KAYNAK : İNTERNET
OLEİK ASİT (OLEİC ACİD) NEDİR? NERELERDE KULLANILIR?
Cas no: 112-80-1
Formül: C18H34O2
Kütle: 282 gr/mol
Yoğunluk : 895 kg/m3
Oktadekanoik asit de denilen Oleik asit , yağ asitleri grubundandır ve çok önemli kullanım alanları bulunan bir kimyasaldır.Günlük hayatımızda devamlı olarak gördüğümüz , bildigimiz ve kullandığımız bir üründür.
Doğada bitkisel yağlarda ve hayvansal yağlarda çokça bulunur. Sağlık için bir parantez açacak olursak ; örneğin zeytin yağında %70 ler oranında oleik asit bulunmaktadır. Kalp damar sağlığı başta olmak üzere birçok sağlık konularında karşımıza bir tedavi edici ve önleyici bir besin olarak ortaya çıkmaktadır.Sadece zeytinyağında olmayıp , ayçiçeği yağı , mısır özü yağı , soya yağı , susam yağı …gibi sayamayacağımız birçok bitkisel kaynaklı yağlarda bolca bulunan bir yağ asididir.
Açık sarı renkte olup , doymamış yağ asitlerinin en önemlileri arasında sayabiliriz. Yag asidi formülü olarak göstermek gerekirse C17H33COOH şeklinde gösterebiliriz.
Endüstriyel anlamda ise , stearik asit üretiminin bir alt ürünüdür. İki farklı yapıda bulunurlar
*alfa oleik aist
*beta oleik asit
Yağ asitleri olarak günlük hayatımızda vazgeçilmez endüstriyel kullanım alanları vardır.
Sabun ve deterjan sanayinde kullanılan yağ asitleri içersinde enfazla kullanılan yağ asitleri çeşididir.Bilindiği gibi , sabunlaşma kısaca yağ asidinini kostikle sabunlaşması ve tuzla çökertilip elde edilmesi diyebiliriz.
Oleik asit + NaOH > sodyum oleat (sabun) + gliserol
Şeklinde basitçe sabun eldesini anlatabiliriz. Sabun sonrası elde edilen gliserolde , yine temizlik ve kozmetik sanayinde cilt bakımı konusunda kullanılan bir bileşik olmaktadır.
Oleik asit , kullanım alanları açısından bununla sınırlı olmayıp
*cila üretiminde
*deri sanayinde , deri tabaklama işlemlerinde
*tekstil sanayinde
*seramik endüstrisinde
*kağıt endüstrisinde
*mürekkep üretiminde
*elaidik asit üretiminde
Ve sayamadığımız birçok alanda oleik aisidi görmekteyiz.
Özellikle sağlık ve temizlik alanındaki etkin görevinden dolayı , sizlere bu kimyasalı tanıtma gereği duyduk.
KAYNAK : İNTERNET
Glutamik Asit Nedir? (poly glutamic acid) Poli Glutamik asit nerelerde kullanılır ?
Merhabalar
Bugünkü yazımızda , çok amaçlı üretim çeşitliliği olan Glutamik asit olarak bilinen bir amino asit grubu incelenecektir.
Glutamik Asit
CAS no : 25513-46-6
MA : 147 gr/cm3
Formül: (C5H9NO4) X
Şeklinde ifade edilen glutamik asit çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.Özellikle gıda sektöründe , kozmetik sanayinde , medical alanda , su terbiye işlemlerinde , tarımsal ürün olan gübrelerde bu aminoasit grubu kullanılmaktadır.Şimdi bu kullanım alanları ile ilgili özet açıklamalarımız yapalım.
Gıda sanayinde glutamik asidin çok farklı kullanım alanları mevcuttur.Sıvı olarak üretilen hazır gıdalarda kıvam arttırıcı olarak kullanılmaktadır. Unlu mamülllerde yine katkı maddesi olarak kullanılmakta , hayvansal yemlerde kemik büyümesi , yumurta kabuğu sertliği , mineral emilimi sağlaması , vücuttaki yağı azaltması gibi etkilerinden dolayı kullanımı bulunmaktadır.
Yine MGS ( Mono Sodyum Glutamat ) , glutamik asitten sentezlenip sosis, hamburger , hazır çorbalar ,kraker ,etsuyu tabletler , köfte harçları , salata sosları gibi hazır gıdalarda tat malzemesi olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda bu ürünün kullanımı ve sağlık konusundaki riskleri de tartışılır hale gelmiştir.Bu yüzden hazır gıda üreticileri glutensiz ürünler üretmek üzere çalışmalar yapmaktadır.
Medikal ve sağlık alanında çeşitli işlemler ve çalışmalarda glutamik asit uygulanmaktadır. Osteoporos koşullarında hastaya yardımcı olması , kalsiyum emilimini arttırması , kanser ilaçları tedavisinde biyolojik olarak uyumlu bir taşıyıcı olması gibi özelliklerinden dolayı medikal uygulamalarda kullanım imkanı bulunmaktadır.
Kozmetik alanında , cilt kırışıklığı indirgeyici özelliği ve cilt bakım kalitesini arttırdığı için şampuan ve kişisel bakım ve özel bakım kremlerinde yer bulmaktadır.Glutamik asitten sentez edilen Pirolidon karboksilik asit ( PCA) doğal bir nemlendirici olarak kozmetik sanayinde kullanılmaktadır.
Su terbiye işlemlerinde , ağır metallerin temizlenmesi ve radyonüklid grupların çıkarılması olarak kullanılabilmektedir.
Gübre sanayinde , inhibitör görevi ile birlikte çok iyi bir anti patojendir.Yüksek su alma kapasitesi ile de extra uygunluk göstermekte ve özellikler sıvı ve özel gübre üretimlerinde kullanılmaktadır.
KAYNAK : İNTERNET
Butanol/Butil Alkol (Butyl Alcohol) Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Kimya sanayinde çok geniş kullanım alanlarına sahip butil alkol ile ilgili birkaç açıklayıcı bilgi ile başlayalım.
Formülü ; C4H9OH
Yoğunluk; 810 kg/m3
Erime noktası; -90 0C
Butil alkolü , gerek akademik alanlarda , gerekese ticari alanlarda çok çeşitli isimler ile duyacağınız muhakkak. Butanol , n-butil alkol, 1 butil alkol ,primer butil alkol , izobutanol ,IBA , 2metil propil alkol ….etc. Aslında hepsi butil alkol ve izemerlerini ifade eder.
Butil alkol kullanım alanları olarak çok çeşitli yerlerde çeşitli görevlerde kullanılmaktadırlar. organik sentez ürünlerinde , yağlarda ya da vernikte çözücü olarak , boyalarda boya sökücü olarak , parfüm ve kozmetik endüstrisinde , boyar maddelerin imalatında ,ıslatıcıların imalatında , deterjan imalatında gibi çok geniş yelpazede kullanım alanları mevcuttur.
Butil alkol kimyasal yapısı olarak üç farklı formda olmaktadır. Metil gruplarının birbirleri ile yaptıkları bağlardaki kombinasyon sebebiyle iç farklı yapıda bulunurlar.Bunlar ;
– n-butil alkol (primer alkol)
-2 hidroksi butan/ izobutil alkol (sekonder alkol)
– trimetil karbinol / tersiyer alkol/ neo-butil alkol dır.
Kullanıldıkları alanlara baktığımızda örneğin;
n-butil alkol ; büyük bölümü esterlere dönüştürülürler.Bu ester gruplarından
asetat esteri vernik çözücü olarak kullanılırken, ftalat esteri plastikleştirici olarak imalat sanayinde kullanılmaktadır.
neo-butil alkol ; kozmetik imalatında kullanılmaktadır.
izo-butil alkol ; belki de en fazla ticari anlamda kullanılan ürünüdür.
İzo-butil alkol
renksiz , berrak sıvıdır.
CAS no ; 78-83-1 dir
çeşitli adlarla adlandırılırlar ; izobutanol ,IBA , 2 metil propil alkol gibi
kullanım alanlarına gelince ;
plastik ve kauçuk imalatında plastikleştirici olarak,
mürekkep imalatında,
otomotiv cilası ve boyaları imalatında,
gıda endüstrisinde tatlandırıcı olarak,
boya ve vernik sanayinde yardımcı solvent olarak,
ayrıca benzine katkı olarak konularak karbüratörde aşırı soğuktan dolayı
buzlanmayı önlemek amacı ile kullanılmaktadır.
KAYNAK :İNTERNET