Başlangıç » Yangın Geciktiriciler

Kategori arşivi: Yangın Geciktiriciler

POTASYUM KARBONAT/İNCİ KÜLÜ (POTASSİUM CARBONATE) nedir ? potasyum karbonat nerelerde kullanılır ?

10 Aralık 2020 10:06

Kullanımı insanlık tarihinde çok eskilere dayanan potasyum karbonat , her devirde insanın işlerini kolaylaştırmış ve ona katkılar sunmuştur. Çok eski medeniyetlerden itibaren sabun yapımında , tekstil ürünlerinin ağartılmasında , cam ve seramik imalatında ve birçok sayısız alanda kullanılan potasyum karbonat ile ilgili gelin detaylı bir inceleme yapalım.

Adı : potasyum karbonat (inci külü , potas külü, potas karbonatı ,dipotasyum karbonat )

Formül: K₂CO₃

Kütle : 138 gr/mol

CAS no : 584-08-7

İnci külü , potas külü de denilen potasyum karbonat tarihi çok eskilere , bilinen tarih olarak antik Mısır dönemine kadar uzanmaktadır. Bitki küllerinin su varlığında süzülmesi ile elde edilmiştir. Bu sebepten , orman ve bitki yoğunluğu fazla olan kuzey Amerika , Avrupa , Rusya gibi coğrafi bölgelerde çokça üretilmeye başlanmış ve 14 yy itibariyle önemli bir ticari ürün halini almıştır. İlk kullanım amaçları sabun imalatı , tekstil ağartılması ve seramik imalatı üzerine idi.

Tarihte ilk kabartma tozu , inci külü yani potasyum karbonat olmuştur. Potasyum karbonat , laktoz ve limon asidi varlığında CO₂ çıkardığı ve hamurda kabarmaya yol açtığı görülmüştür. Ancak ilerleyen zamanlarda inci külünün yağ ile etkileşimi ile sabunlaşmaya yol açtığı görüldüğünden ve yiyeceklerin sabun kokmasından dolayı kullanımı sona ermiş ve onun yerine sodyum karbonat kullanılmaya başlanmıştır.

Seramik üretiminde akı diye tarif edilen ve sırlama esnasında yardımcı olan bileşik ve madenler vardır. Sodyum akı , potasyum akı , magnezyum akı , borlu akılar gibi kategorize edilen bileşikler değişik amaçlar için kullanılır. İşte bu gruplardan biri olan potasyum akı grubuna dahil olan potasyum karbonat , sırlama esnasında renk değiştirici kimyasal olarak görev yapmaktadır. Seramik vazolar ve diğer seramik ürünlerde bu uygulamayı görmekteyiz.

Cam imalatında kullanılan potasyum karbonat ana hammaddeler den biridir. Günümüzde KCL den üretilen ve cama dayanıklılık vermek üzere kullanılan bu ürün sulu veya kalsine edilmiş hali ile kullanılır.

Çevresel olarak kullanım alanı olan potasyum karbonat , baca ve gazların arıtımında kullanılmaktadır. Önemli görevlerinden biri CO ve CO₂ gazları için tutucu olarak kullanılmasıdır.

Genel olarak PH düzenleyici olarak kullanılan potasyum karbonat , vücudumuz için de vazgeçilmez bir bileşiktir. Vücut PH dengesinden , kalbin düzgün çalışmasına , böbrek ve diğer sistemlerin çalışmasına , vücudumuzda hormon üreten bezlerin çalışmasında , sinir hücreleri arasındaki iletişime kadar bir çok alanda faaliyette olan potasyum ve tuzu olan potasyum karbonatın önemi büyüktür. Bu yüzden ilaç sanayinde kullanılmaktadır. Potasyum karbonatın fazla alımı tabiî ki zararlara neden olacaktır. Fazla alınması durumunda , vücudun asit-baz dengesi bozulacağından sinir sistemindeki iletişim , kalbin çalışma ritminin bozulması , mide bulantısı , ishal , bezlerin doğru çalışamaması gibi birçok zarardan bahsedebiliriz.

Bitkilerin gelişiminde önemli bir yeri olan potasyum karbonat gübrelerin imalatında yani ,NPK , NP , NK ,PK gibi potasyum bazlı tarımsal gübrelerin imalatında kullanılmaktadır. Ayrıca asit-baz , asit-tuz gibi bir çok kimyasal reaksiyonlarda tamponlayıcı olarak kimyasal sentezinde kimya sektöründe kullanılmaktadır.

Gıda endüstrisinde , kabartma kimyasalı , mayalama ajanı , kuru üzüme katkı ajanı olarak ve üzüm kurutmada , kakaoda asitliği nötralize eden ajan olarak kullanılmaya devam etmektedir.

Bunların dışında kullanıldığı alanlar olarak ;

Sert suların yumuşatmada ve şişeli sularda tadın iyileşmesi için
Kişisel bakım ürünlerinde
Yumuşak sabun imalatında ( sert sabunda sodyum kullanılır )
Kimyasal boyalarda
Fotoğrafçılık kimyasallarında
B tipi yangın söndürücü imalatında
Çimento imalatında
Ark kaynağı elektrotlarında
Demleme bira imalatında
Kauçukta katalizör olarak
Hayvan yemi takviyesi

Kullanılmaktadır.

Görüldüğü üzere , adını pek sıklıkla duymadığımız ancak yaşamın her alanında bize yardımcı olan potasyum karbonat ile ilgili incelememizi burada sonlandıralım. Umarım sizlere yardımcı olabilmişimdir.

KAYNAK : İNTERNET

Magnezyum Klorür (magnesium chloride) Nedir ? Nerelerde kullanılır ?

12 Şubat 2015 17:05 / Yorum yapın

Kimyasalcılar tarafından yine birçok sektöre sunulan magnezyum klorür , farklı alanlarda farklı kullanım amaçları ile hizmet vermektedir.

Ticari olarak iki halde satılır.

Susuz magnezyum klorür (MgCl₂) CAS NO : 7786-30-3

Magnezyum klorür hegzahidrat ( MgCl₂.6 H2O) Karnalit de denilir CAS NO : 7791-18-6

Magnezyum klorür , başlıca olarak deniz suyundan elde edilir. Şöyle kabaca zihninizde canlanması açısından , Akdeniz suyunda , bir metreküp deniz suyunda yaklaşık 3,3 kg magnezyum klorür tuzu bulunur.Deniz suyu , Cao kalsiyum oksit ile reaksiyona sokularak elde edilir. Reaksiyon mekanizmasına bir bakacak olursak ;

CaO + H₂O —–> Ca ⁺² +2OH^–

Mg⁺² +2OH^–——> Mg (OH)₂

Mg(OH)₂ + 2HCl —–> MgCl₂elde edilmiş olur.

Magnezyum klorürün çok değişik kullanım alanlarına sahip olduğunu söylemiştik.Bu sebepten , ancak bir iki maddesine detaylı bakış yapacağız.

– Mg eldesi ; Mg metalinin eldesi için kullanılır.Ergimiş Magnezyum klorürün , elektroliz işleminde katot tarafında magnezyum iyonlarının indirgenmesi ile Magnezyum elde edilir.

Katot uç tarafında ; Mg ⁺² + 2e^– ——> Mg elde edilmiş olur.

– Buzlanma giderici ; Son zamanlarda kışın çetin geçtiği ülkeler ve şehirlerde , yollardaki buzlanmayı önlemek amacıyla sulu magnezyum klorür çözeltisi kullanılmaya başlanmıştır.Bildiğiniz üzere , yollara önceden bildiğimiz sodyum klorür tuzu dökülür ve buzun erimesi sağlanırdı. Ancak tuzun , asfalt üzerindeki korozyon etkisi sebebiyle yollar zamanla daha kötü hale gelirdi.

Ancak magnezyum klorür çözeltisi , buzlanmadan önce ya da buzlanmadan sonra da yollara uygulanabiliyor. Öncelikle buzun asfalta yapışmasını önler , bunun için önceden yollara sprey edilir. Ya da sonradan buzun üzerine sprey edilerek buzun ya da karın erimesini sağlar. Bildiğimiz tuz gibi , asfalta aşındırma yapmadığı için bu uygulamalarda magnezyum klorür her geçen gün cazip hale gelmektedir.

– Kompozit paneller ; son zamanlardaki , inşaat ve yapı malzemelerindeki araştıma ve geliştirmeler ışığında ısı , ses ,su yalıtımı gerektiren yerlerde bu kompozit panellerin kullanılmasına başlanmıştır.

internetten ” Magnezyum esaslı yalıtım levhası ” olarak arama yaptığınızda , ticari olarak bu ürünleri görebileceksiniz. Cam elyaf- magnezyum oksit – magnezyum klorür esaslı kompozit levha , gemi sanayinde , yangın kapısı imalatında ,tavan-zemin kaplamalarında kısaca iç ve dış cephe uygulamarında kullanılmaktadır.

– Çimento sektörü ; SOREL ÇİMENTOSU denen sert yapı , Mgo ve MgCl2 çözeltilerinin belirli oranda karıştırılması ile elde edilmektedir. Burada dikkatinizi çekeceğim husus , yukarıda kompozit levhada olduğu gibi , dayanıklı ürünlerin oluşturulmasında MgO ile birlikte kullanılmasıdır.

-Gübre sanayinde , gübreye katkı maddesi olarak ilave edilmekte ve bitkilerin Mg ihtiyacını karşılamaktadır.

-Gıda sanayinde topaklaştırıcı olarak görev yapan önemli bir bileşiktir.

-Bunların dışında , yangın gecikitricilerde , tekstil üretiminde , havuzlar için imal edilen dezenfektanlarda , seramik sanayinde , hayvan yemlerinde , atık su işlemlerinde ,kağıt üretimi gibi bir çok alanda Magnezyum klorür karşımıza çıkmaktadır.

KAYNAK :İNTERNET

Çinko Oksit / Çinko Beyazı ( ZincOxide ) nedir ? Kullanım alanları nereleridir ?

7 Şubat 2015 13:16

Bugünkü yazımızda , yine kullanım alanları çokça olan çinko oksitten bahsedeceğiz.

Formul : ZnO

CAS no : 1314-13-2

M.A. : 81,38 gr/mol

Yoğunluk :5,66 gr/cm³

Asit ve alkalide çözünen , ancak su ve alkolde çüzünmeyen ,

Beyaz pudra görünümlü inorganik bir bileşiktir.Bu inorganik bileşiğinin çok kilit özellikleri bulunmaktadır. Yüksek kırılma indisi , yüksek ısı iletkenliği ,antibakteriyel özelliği , düşük genleşme katsayısı …gibi kendine has özellikleri sebebiyle birçok endüstride kullanım imkanı bulunmuştur.Porselen/seramik , kauçuk ,boya ,kozmetik ,boya ,gübre ,mürekkep ,alev geciktiriciler gibi birçok sektörde kendini kanıtlamış bir bileşiktir.

İki farklı üretim şeklinden bahsetmek istiyorum.

-Fransız Proses : Çinko metalinin okside olması gerekmektedir. Bu da hava ile yakma ile olmaktadır.İndrekt proseste denir.

-Amerikan Proses : İçerisinde çinko oksit içeren maddelerin bazı kimyasallar ile redüklenmesi sonucu ortaya çinko buharı çıkar. Bu buhar da hava ile oksitlendirilerek çinko oksiti elde etmiş oluruz.

Doğadan eldesinde , toprakta çinko sülfür ve karbonat filizleri halinde bulunur.Bunların işlenmeleri sonu çinko oksit elde edilir.Reaksiyonu göstermek istersek ;

2ZnS + 3O₂ —-> 2ZnO + SO₂

çinko blend (çinko sülfür) den elde edilişi

Diğer reaksiyonu ;

ZnCo₃ ——> ZnO +CO₂

kalamin (çinko karbonat ) den elde ediliş reaksiyonudur.

Şimdi de kullanıldığı alanlara kısaca göz atalım.

Cam Sanayi ; çinko oksitin ısıl genleşme katsayısının düşüklüğü cam sanayinde çok güzel kullanılmıştır.Isıya dayanıklı camların üretiminde , camın içeriğine ilave edilerek , ısıl genleşme katsayısını düşürmektedir.Sadece bununla da kalınmıyor , camın suya karşı direncinide arttırıyor ve aynı zamanda borosilikat camların imalatında , camların kabarcıklardan arındırılması işlemlerinde görev almaktadır.

laboratuar camları , sızdırmazlık camları , optik camların imalatı gibi üretimlerde çinko oksit kullanılmaktadır.

Seramik Sanayi ; bu sektörde çinko oksitin düşük genleşme katsayısından faydalanılır.Glaze ve Frit işlemlerinde kullanılır.Genleşme katsayısı düşük olduğu için , yüksek ısı kapasiteli seramik üretiminde kullanılır. ZnO , aynı zamanda seramik ürünlerin optik özelliklerini de arrtırmaktadır.

Kauçuk Sanayi ; lastik imalatında , çok iyi bir aktivatördür. Vulkanizasyon işleminde katalizör olarak kullanılmaktadır.Lastiğin yırtılmaya karşı direncini arttırır , aşınmaya karşı direnç göstermesini sağlar, lastiğin esnekliğini sağlar.

Tarim ; Çinko oksit , gübre hammaddesi olarak kullanıldığı gibi yine gübre hammadesi olan çinko sülfat eldesinde de kullanılır.

Boya sanayi ; bu sektörde UV ışın dayanıklılığı ve optik özelliği yine işbaşında. Kıvam verici özelliği , beyaz renkli pigment olması , UV ışınları dayanıklılığı sebebiyle boyanın solmasını önlemesi , küflenmeyi önlemesi bu bileşiği boya sektöründe cazip hale getirmektedir.

Metal Sanayi ; metal yüzeylerin kaplanmasında ve korozyana karşı korunmasında kullanılmaktadır. Bu sektörde elektrik direncini çok güze kullanmışlardır. Evimizde kullandığımız elektirkli küçük ev aletlerinin imalatında yüzey uygulamarında yine çinko oksit bileşiğini kullanmaktadırlar.

İlaç / Kozmetik Sanayi ; çinko oksitin antiseptik , antibakteriyel , küflenmeye karşı etkisi sebebiyle kozmetik ve ilaç sanayinde kullanılmaktadır.Fakat toksik etkisi sebebiyle son zamanlarda kozmetik sektöründeki kullanımı tartışma konusudur.

Yangın Önleyiciler ; yangın geciktirici olarak kullanıla çinkoborat ın imalatında kullanılmaktadır.

Borik asti + çinko oksit —–> çinko borat şeklinde üretilmektedir.Alev geciktirici ,duman bastırıcı özelliği ile özellikle plastik sanayinde yer bulmaktadır.

Tekstil sanayinde , dolgu malzemesi olarak , mantar ve bakterilere karşı etkisi sebebiyle ,kumaşa beyazlık vermek gibi işlemlerde yine çinko oksit kullanılmaktadır.

KAYNAK :İNTERNET